РП Башкирский язык 5-9 класс

Башҡортостан Республикаһы Ейәнсура районы муниципаль район
Башҡорт Үргене ауылы урта дөйөм белем биреү мәктәбе муниципаль дөйөм белем биреү бюджет учрежденияһы

Рус теле һәм әҙәбиәте, башҡорт теле
«Килешелде»
һәм әҙәбиәте методик берекмә
укыу-укытыу буйынса директор
ултырышында ҡаралды һәм ҡабул
урынбаҫары
ителде
________/ Янбаева Ә.М.
Бойороҡ №1 «01»сентябрь 2023йыл Бойороҡ №106 «01»сентябрь 2023йыл
МБ етәксеһе __________
Фәхретдинова И.Г.

«Раҫлайым»
Мәктәп директоры
________/ Ноғоманова Н.Б.
2023 йылдың «01»сентябрендә
сыҡҡан 106 һанлы бойороҡ

02-12
Башҡорт теле һәм әҙәбиәте уҡытыусыһы
Фәхретдинова Илһөйәр Ғибаҙулла ҡыҙының 5-9 кластар өсөн
Әҙәбиәттән 2023-2024 йылдарға эш программаһы

Аңлатма яҙыу
5-9 кластар өсөн “Башҡорт теле” буйынса эш программаһы түбәндәге норматив документтарға
нигеҙләнеп төҙөлдө:
1. “Мәғариф тураһында”ғы Закон”, 29.12.2012 йыл, Пр. № 273-ФЗ;
2. “Башҡортостан халыҡтары телдәре” законы, 15.02.1999 йыл, № 216-Зз (28.03.2014 йылдың үҙгәрештәре
менән);
3. “Башҡортостан мәғарифын үҫтереү концепцияһы”, 31.12.2009 йыл, УП – 730;
4. “Рәсәй Федерацияһының икенсе быуын Федераль дәүләт хөкүмәт стандарттары”, 06.10.2009 йыл, Пр.№373;
5. “Рәсәй гражданины шәхес булараҡ рухи-тәрбиәүи үҫеше концепцияһы”;
6. “Дөйөм белем биреү йөкмәткеһенең фундаменталь үҙәге” документы;
7. 2017/2018 уҡыу йылында дөйөм белем биреү учреждениеларында ҡулланыу өсөн Башҡортостан
Республикаһының Мәғариф министрлығы тарафынан тәҡдим ителгән уҡыу әсбаптары;
8. Иҫәнғол ауылы муниципаль дөйөм белем биреү автоном учреждениеһы башҡорт гимназия-интернатының
уҡыу планы;
9. Иҫәнғол ауылы муниципаль дөйөм белем биреү автоном учреждениеһы башҡорт гимназия-интернатының
2018 йылдың 24 июнендә үткәрелгән 7-се һанлы педагогик ултырышта ҡаралған,2018 йылдың 27 июнендә
140-сы һанлы приказ менән раҫланған “Эш программалары тураһында”ғы положениеһы.
10.З.М.Ғәбитова, «5-9-сы кластар өсөн башҡорт теленән төп дөйөм белем биреү буйынса өлгө
программалар», Өфө- 2018

Төп мәктәптә башҡорт телен уҡытыу маҡсаттары
1) туған телгә ҡарата һөйөү, мәҙәниәт күренеше булараҡ, телгә ҡарата аңлы ҡараш тәрбиәләү; туған телдең төп
аралашыу, кеше эшмәкәрлегенең төрлө сфераһынан белем алыу ҡоралы булыуын, йәмғиәттә ҡабул ителгән әхлаҡэтик нормаларҙы үҙләштереү сараһы булыуын аңлау; туған телдең эстетик ҡиммәттәрен үҙләштереү;
2) көндәлек тормошта һәм уҡыу эшмәкәрлегендә туған телде аралашыу сараһы булараҡ үҙләштереү; үҙ-ара
аңлашыу һәм үҙ-ара фекер алышыуға һәләтлелекте үҫтереү; үҙ телмәреңде камиллаштырыу; мөһим төп уҡыу белемен
һәм универсаль уҡыу хәрәкәттәрен (эшмәкәрлек маҡсаттарын аныҡ итеп әйтә белеү, уны планлаштырыу,
библиографик эҙләнеү үткәреү, төрлө типтағы лингвистик һүҙлектәрҙән, сығанаҡтарҙан, Интернеттан тейешле
мәғлүмәтте алыу һәм эшкәртеү һ. б.) үҙләштереү;
3) тел системаһы төҙөлөшөн һәм уның хәрәкәттә булыу законлығын үҙләштереү; стилистик ресурстарҙы һәм төп
әҙәби тел нормаларын күҙәтергә өйрәнеү; анализлау, сағыштырыу, классификациялау һәм тел факттарын баһалау
һәләттәрен үҫтереү; яҙма һәм һөйләү телмәрен, телмәр эшмәкәрлеге төрҙәрен, аралашыуҙың төрлө ситуацияларында
телде ҡулланыу ҡағиҙәләрен, телмәр этикет нормаларын үҙләштереү; актив һәм потенциаль һүҙлек запасын байытыу;
телмәрҙә грамматик сараларҙы ҡулланыу күләмен киңәйтеү; алынған белемде, күнекмәне аралашыу процесында,
уҡыу эшмәкәрлегендә һәм көндәлек тормошта ҡулланыу һәләтлеген камиллаштырыу.

Башҡорт телен уҡытыу бурыстары
1)Тәҡдим ителгән темалар һәм шул темаларға ҡараған материалдар нигеҙендә балаларҙы башҡортса һөйләшергә
өйрәтеү.
2)Башҡорт теленең үҙенсәлекле өндәрен дөрөҫ әйтергә өйрәтеү.
3)Уҡыусыларҙың башҡортса һүҙлек запасын булдырыу һәм уны байытыу,тәҡдим ителгән темалар буйынса
балаларҙың һүҙлек составын арттырыу.
4)Балаларҙың оптималь уҡыу күнекмәләрен үҫтереү.
5)Ситуациялар, темалар буйынса һорауҙар биреү, шул һорауҙарға һүрәт, картина, текст нигеҙендә ижади яуап бирә
белеү.
6)Темаға тап килгән шиғырҙар ятлау, йырҙар өйрәнеү һәм башҡарыу, экскурсияларҙа, уйындарҙа ҡатнашыу,
концерттар әҙерләү һәм сығыш яһау. Һәр осраҡта ла телмәр төҙөү иғтибарға алына.
7)Әйтелеше ҡатмарлы булмаған һүҙҙәрҙе, ябай һөйләмдәрҙе тәүҙә күсереп, шунан яттан яҙыу.
8)Һәр тема буйынса эш барышында тыуған Республика менән танышыуҙы дауам итеү.
9)Башҡорт халҡына, тарихына, Башҡортостан тәбиғәтенә, сәнғәтенә, әҙәбиәтенә ихтирам тәрбиәләү.
Башҡорт теленең базислы уҡыу (белем биреү) планында урыны
Башҡортостан Республикаһының башҡорт телендә уҡытылған дөйөм белем биреүсе мәктәптәр өсөн йыллыҡ өлгө
уҡыу планы башҡорт телен 384 сәғәт күләмендә уҡытыуҙы күҙ уңында тота: 5- се класс- 105; 6- сы класс- 105; 7- се
класс- 70; 8- се класс- 70; 9- сы класс- 34 сәғәт.

Башҡорт телен өйрәнеү өсөн уҡыу - уҡытыу методик ҡулланмалар
1. Аҙнағолов Р.Ғ. 5-9 кластарҙа башҡорт телен уҡытыу методикаһы. Өфө: Китап,2011.
2. Аслаев Т. Х., Атнағолова С.В. Телмәр үҫтереү буйынса сюжетлы картиналар.-Өфө: Китап, 1996
3. Башҡорт теле. 5 – 6 кластар өсөн электрон дәреслек.
4. Башҡорт теле грамматикаһы таблицаларҙа. Фонетика. Морфология. - Башҡортостандың бәләкәй даһийы.
Өфө : «Эдвис» уҡытыу – методика үҙәге, 2008.
5. Г.Д.Вәлиева. Текст өҫтөндә эшләү өсөн дидактик материалдар, Өфө: Китап, 2011
6. Т.Я.Бикбаева, Т.Ы.Ҡунафина “Изложениелар өсөн текстар йыйынтығы”, “Эдвис” уҡытыу-методика
үҙәге, 2008
7. Х.В.Солтанбаева, Л.С.Балапанова “Башҡорт теле” дәреслегенә методик күрһәтмәләр, Өфө: Китап, 2013
Материаль – техник ҡулланмалар.
8.Интернет метериалдары.Электрон дәреслектәр.
Өҫтәлмә әҙәбиәт
1. Башҡорт теле таблицаларҙа, схемаларҙа hәм ҡағиҙәләрҙә. Әүбәкирова З.Ф.– Өфө, 2006.
2. Башҡортса – русса мәҡәлдәр һәм әйтемдәр һүҙлеге. – Өфө: Китап, 1994.
3. Ғәбитова З.М. Телмәр үҫтереү дәрестәре. – Өфө: Китап, 2009.
4. Журналдар: «Башҡортостан уҡытыусыһы», «Аҡбуҙат», «Аманат».
5. Солтанбаева Х.В., Толомбаев Х.А., Балапанова Л.С. Башҡорт теле: Дөйөм белем биреү
учреждениеларының 6-сы класы өсөн дәреслек, Өфө: Китап, 2012
6. Телтөҙәткестәр, тиҙәйткестәр, һынамыштар. Төҙөүселәр: Иҫәнғолова Ә.Ф., Дәүләтҡолова Г.Ш. – Өфө:
Эшлекле династия, 2008.
7. Ял минуттары өсөн күнегеүҙәр. Методик ҡулланма. Төҙөүселәр: Иҫәнғолова Ә.Ф., Дәүләтҡолова Г.Ш. –
Өфө: Эшлекле династия, 2008.

Электрон- белем биреү ресурстары
1.
2.
3.

Башҡорт теле уҡытыусылары порталы
http://ostaz.ru/
Һүҙлектәр:
Tugantel.ru
Tel.bashqort.com
Dicto.orq.ru

“Башҡорт теле” фәнен өйрәнеүҙең һөҙөмтәләре
Төп урта мәктәпте тамамлап сығыусы уҡыусыларҙың “Башҡорт теле” фәнен өйрәнеүҙәге шәхси һөҙөмтәләре
түбәндәгеләр:
 шәхестең рухи – әхләҡи сифаттарын камиллаштырыу, күп милләтле Ватанға һөйөү тойғолары, башҡорт һәм башҡа
халыҡтарҙың туған теленә ихтирам тәрбиәләү;
 танып – белеү һәм коммуникатив мәсьәләләрҙе хәл итеү өсөн төрлө мәғлүмәт сығанаҡтарын файҙаланыу (һүҙлектәр,
Интернет – ресурс һ.б.);
Төп урта мәктәптә “Башҡорт теле” фәнен өйрәнеүҙең метапредмет һөҙөмтәләре булып түбәндәгеләр тора:
 проблемаларҙы аңлай белеү, гипотеза ҡуйыу, материалдарҙы структураға һалыу, үҙ позицияһын иҫбатлау өсөн
аргументтар һайлау, телдән йәки яҙма текстарҙа сәбәп – эҙемтә бәйләнештәрен билдәләү, һығымталарҙы
формалаштырыу;
 эшмәкәрлекте үҙ аллы ойоштороу оҫталығы, уны баһалау, ҡыҙыҡһыныу сфераһын билдәләү;
 төрлө мәғлүмәт сығанаҡтары менән эшләү күнекмәһенә эйә булыу, уны табыу, анализлау, үҙ эшмәкәрлегендә
файҙаланыу.
Төп урта мәктәпте тамамлаусы уҡыусыларҙа фән һөҙөмтәләре (предмет) булып түбәндәгеләр тора:

1.












танып – белеү сфераһында:
уҡыусыларҙың фекерләүен, танып – белеү һәләтлеген үҫтереү;
уҡыусыларҙа әсә теленең һүҙ байлығына һаҡсыл ҡараш тәрбиәләү;
уҡыусыларҙы , телдең орфоэпик, интонацион нормаларын күҙәтеп, дөрөҫ, асыҡ һәм тасуири уҡыу күнекмәләре менән
ҡоралландырыу;
балаларҙың орфографик һәм пунктуацион күнекмәләрен үҫтереү.
теоретик белешмәләрҙе үҙләштереү;
тел факттарын сағыштырыу, төркөмләү;
грамоталы яҙыу;
әҙәби тел нормаларын күҙәтеп һөйләү телмәрен үҫтереү.
уҡыусыларҙың телмәрен үҫтереүҙәге беренсе йүнәлеш – әҙәби телдең дөрөҫ әйтелеше, һүҙьяһалыш, грамматик һәм
лексик нормаларын асыҡ, дөрөҫ үҙләштереү.
икенсе йүнәлеш – уҡыусылар телмәренең грамматик төҙөлөшөн, һүҙ байлығын ишәйтеү, һүҙ запасын байытыу.
уҡыусыларҙың текстағы таныш булмаған һүҙҙәрҙе күрә белеү һәләтлеген үҫтереү.

2. Ҡиммәт – ориентация сфераһында:
 башҡорт теленең рухи – әхлаҡи ҡиммәтттәре менән таныштырыу, уларҙы башҡа халыҡтарҙың рухи – әхлаҡи
ҡиммттәре менән сағыштырыу;
 башҡорт теленең байлығын, тасуирлау мөмкинлектәрен асыу;
 уыҡусыларҙа туған телде өйрәнеүгә әүҙем ҡыҙыҡһыныу, туған телгә, туған халыҡҡа, Ватанға тоғролоҡ һәм һөйөү,
ғәҙеллек, донъяға киң ҡараш, кешеләр араһында татыулыҡ, ата – әсәгә, туған халыҡтың быуаттар буйына тупланған
тормош ҡағиҙәләренә, әхлаҡ ҡағиҙәләренә, әхлаҡ нормаларына хөрмәт тәрбиәләү.
Коммуникатив сферала:
 Текстарҙы тыңлау һәм аңлау;

 Текстың дөйөм уй – фекерен, идеяһын, лингвистик мәғәнәһен аңлап, тыңлай белеү;
 Телмәрҙең төп тонын, темпын, мәғәнәүи һәм хис – тойғо интонацияһын, логик баҫымын тотоп ала белеү маҡсаты
менән тыңлау;
 Уҡыу һәм уҡығанды аңлау;
 Текстың төп тонын, мәғәнәүи һәм хис – тойғо биҙәген, интонацияһын дөрөҫ сағылдыра белеү.
 Текстың төп фекерен, автор нимә әйтергә теләгәнен билдәләй белеү;
 Текстың темаһын билдәләй белеү.
 Өлгө буйынса төрлө типтағы диалогик телмәр ҡулланып һөйләү.
5-се класҡа планлаштырылған һөҙөмтәләр
Шәхси һөҙөмтәләр:
-уҡыусының эске позицияһының формалашыуы, уның яңы ижтимағи ролде ҡабул итеүе һәм үҙләштереүе;
-Тыуған иле , халҡы, халҡының тарихына ғорурлыҡ тәрбиәләү;
-үҙ-үҙен хөрмәт иткән , үҙен дөрөҫ баһалаған шәхес тәрбиәләү.
Метапредмет һөҙөмтәләре:
-эшмәкәрлекте үҙ аллы ойоштороу оҫталығы;
-төрлө мәғлүмәт сығанаҡтары менән эшләү күнекмәләре булдырыу;
-үҙ фекереңде яҡлай белеү оҫталығы булдырыу.
Предмет һөҙөмтәләре:
-уҡыу һәм уҡығанды аңлау;
-текстың төп фекерен, автор нимә әйтергә теләгәнен билдәләй белеү;
-план төҙөү , инша яҙыу;
-һүҙҙең лексик һәм грамматик мәғәнәһе, синонимдар ,антонимдар ,омонимдарҙы белеү;

-фонетик һәм һүҙьяһалыш буйынса анализ аһай белеү;
-грамматика, морфема, тамырҙаш һүҙҙәр, һүҙьяһалыш юлдарын белеү.
6-сы класҡа планлаштырылған һөҙөмтәләр
Шәхси һөҙөмтәләр:
-уҡыусының эске позицияһының формалашыуы, уның яңы ижтимағи ролде ҡабул итеүе һәм үҙләштереүе;
-Тыуған иле , халҡы, халҡының тарихына ғорурлыҡ тәрбиәләү;
-үҙ-үҙен хөрмәт иткән , үҙен дөрөҫ баһалаған шәхес тәрбиәләү;
-шәхестең рухи - әхлаҡи сифаттарын үҫтереү, туған һәм башҡа халыҡтарҙың телдәренә ихтирам тәрбиәләү;
-уҡыусыларҙа әсә теленең һүҙ байлығына һаҡсыл ҡараш тәрбиәләү.
Метапредмет һөҙөмтәләре:
-эшмәкәрлекте үҙ аллы ойоштороу оҫталығы, уны баһалау , ҡыҙыҡһыныу сфераһын билдәләү;
-төрлө мәғлүмәт сығанаҡтары менән эшләү күнекмәләре булдырыу;
-үҙ фекереңде яҡлай белеү оҫталығы булдырыу;
-проблемаларҙы аңлай белеү ,үҙ позицияһын иҫбатлау өсөн аргументтар һайлау.
Предмет һөҙөмтәләре
-Текстың төп уй –фекерен , идеяһын, лингвистик мәғәнәһен аңлау,
-телмәр төрҙәре: хикәйәләү , тасуирлау .мөнәсәбәт белдереү,
-тартынҡылар менән һуҙынҡыларҙың төп һыҙаттарын дөйөм билдәләре буйынса төркөмләй, һүҙҙәрҙең тамырында
, ялғауҙарында һуҙынҡылар менән тартынҡыларҙы дөрөҫ яҙа, өйрәнелгән орфография ҡағиҙәләрен тәртипкә килтерә
белеү;
-йәнле һәм яҙма телмәрҙә синонимдарҙы , антонимдарҙы, күсмә мәғәнәле һүҙҙәрҙе ҡуллана белеү;
-яһаусы һәм үҙгәртеүсе ялғауҙарҙың мәғәнәләрен айыра белеү.

- тел-һүрәтләү саралары һәм уларҙы үҙ телмәрендә ҡулланыу;
- башҡорт теленең эстетик функцияһын таныу, матур әҙәбиәт текстарын анализлағанда телмәрҙең эстетик
кимәлен баһалау
7-се класҡа планлаштырылған һөҙөмтәләр
Шәхси һөҙөмтәләр :
-шәхестең рухи - әхлаҡи сифаттарын үҫтереү, туған һәм башҡа халыҡтарҙың телдәренә ихтирам тәрбиәләү;
-уҡыусыларҙа әсә теленең һүҙ байлығына һаҡсыл ҡараш тәрбиәләү;
-йәмғиәт тормошонда телдең ролен аңлау;
-туған телдең әһәмиәтен баһаларға өйрәнеү.
- башҡорт телен башҡорт халҡының төп милли-мәҙәни ҡиммәте булараҡ аңлау, интеллектуаль, ижади һәләттәрен
һәм шәхестең мораль-этик сифаттарын үҫтереүҙә башҡорт теленең роле, уның мәктәптә белем алыу процесындағы
әһәмиәтен билдәләү;
Метапредмет һөҙөмтәләре
-телдән һәм яҙма хәбәр иткән мәғлүмәтте (коммуникатив йүнәлеш, текст темаһы, төп фекер; төп һәм өҫтәмә
мәғлүмәт) адекват ҡабул итеү;
-төрлөсә уҡыу күнекмәләрен булдырыу (эҙләнеү, ҡарап сығыу, танышыу, өйрәнеү), төрлө стилдәге, жанрҙағы
текстарҙы үҙләштереү;
-төрлө стилдәге һәм жанрҙағы тексты ишетеп, адекват ҡабул итеү; төрлө төрҙәге аудирование менән эш итеү
(һайлап алыу, танышыу);
-төрлө сығанаҡтарҙан мәғлүмәтте һайлап алыу һәләтлеге (матбуғат саралары, уҡыу өсөн тәғәйенләнгән компактдискылар, Интернет ресурстары); төрлө типтағы һүҙлектәр менән иркен ҡулланыу, белешмә өсөн әҙәбиәт,
шулай уҡ электрон ҡулланмаларҙан һайлап алыу күнекмәләрен булдырыу;
-һайлап алыу алымдары менән эш итә белеү һәм тәғәйен темаға материалды системаға килтереү; уҡыу йә

аудирование һөҙөмтәһендә алынған мәғлүмәтте үҙ аллы эҙләй алыу күнекмәләренә эйә булыу; мәғлүмәтте үҙ
аллы эҙләй алыу күнекәләренә эйә булыу; мәғлүмәтте үҙ аллы эҙләй алыу күнекмәләренә эйә булыу; мәғлүмәтте
ҡайтанан эшләй алыу, еткерә белеү.
Предмет һөҙөмтәләре:
- телдең төп берәмектәрен, грамматик категорияларын анализлау һәм таныу, тел берәмектәрен аралашыу шарттарына
ярашлы ҡулланыу;
- һүҙгә төрлө анализ төрҙәрен (фонетик, морфематик, һүҙьяһалыш, лексик, морфологик), төп билдә һәм структура
күҙлегенән сығып, күп аспектлы анализ яһау;
- тел-һүрәтләү саралары һәм уларҙы үҙ телмәрендә ҡулланыу;
-башҡорт теленең эстетик функцияһын таныу, матур әҙәбиәт текстарын анализлағанда телмәрҙең эстетик кимәлен
баһалау
8-секласҡа планлаштырылған һөҙөмтәләр
Шәхси һөҙөмтәләр:
 башҡорт телен башҡорт халҡының төп милли-мәҙәни ҡиммәте булараҡ аңлау, интеллектуаль, ижади
һәләттәрен һәм шәхестең мораль-этик сифаттарын үҫтереүҙә башҡорт теленең роле, уның мәктәптә белем алыу
процесындағы әһәмиәтен билдәләүоалдағы уҡыу эшмәкәрлегенең (индивидуаль һәм коллектив) маҡсатын
билдәләү һәләтлелеген, хәрәкәттең эҙмә-эҙлелеге, өлгәшелгән һөҙөмтәләрҙе баһалау һәм уларҙы телдән һәм яҙма
формала адекват аныҡ итеп әйтеү;
 тыңлаған йә уҡылған тексты тәҡдим ителгән кимәлдә (план, һөйләү, конспект, аннотация) һөйләй алыу;
 төрлө стилдә һәм жанрҙа, адресланыуға ҡарап һәм аралашыу ситуацияһына ҡарап телдән һәм яҙма текст
төҙөй алыу;
 телдән һәм яҙма формала үҙ фекереңде иркен еткерә белеү, тексты логик яҡтан эҙмә-эҙлекле төҙөү
талаптарын һаҡлау;

 төрлө төрҙәге монологты (хәбәрләү, һүрәтләү, фекер йөрөтөү; төрлө төрҙәге монологтарҙың берләшеүе)
һәм диалог (этикеты һүҙ эсенә алған, диалог-һорашыу, диалог-аралашыуға өндәү, диалог-фекер алышыу һ.б;
төрлө төрҙәге диалогтың берләшеүен) үҙләштереү;
 ғәмәлдә төрлө телмәрҙәге аралашыуҙың орфоэпик, лексик, грамматик, хәҙерге башҡорт әҙәби теленең
стилистик нормаларын һәм яҙма телдә төп орфографик һәм пунктуацион ҡағиҙәләрҙе һаҡлау;
- телмәр этикет нормаларын һаҡлап, аралаша алыу;
-

аралашыу процесында кәрәкле һүҙлек запасын эйә булыу һәм үҙ фекереңде иркен еткереү өсөн тейешле
грамматик сараларҙы үҙләштереү;

-үҙ телмәреңде күҙәтеү һәм уны баһалау күнекмәһен булдырыу
Метапредмет һөҙөмтәләре
- уҡыу эшмәкәрлегенең (индивидуаль һәм коллектив) маҡсатын билдәләү һәләтлелеген, хәрәкәттең эҙмәэҙлелеге, өлгәшелгән һөҙөмтәләрҙе баһалау һәм уларҙы телдән һәм яҙма формала адекват аныҡ итеп әйтеү;
-тыңлаған йә уҡылған тексты тәҡдим ителгән кимәлдә (план, һөйләү, конспект, аннотация) һөйләй алыу;
-төрлө стилдә һәм жанрҙа, адресланыуға ҡарап һәм аралашыу ситуацияһына ҡарап телдән һәм яҙма текст төҙөй
алыу;
-телдән һәм яҙма формала үҙ фекереңде иркен еткерә белеү, тексты логик яҡтан эҙмә-эҙлекле төҙөү талаптарын
һаҡлау;
-төрлө төрҙәге монологты (хәбәрләү, һүрәтләү, фекер йөрөтөү; төрлө төрҙәге монологтарҙың берләшеүе) һәм
диалог (этикеты һүҙ эсенә алған, диалог-һорашыу, диалог-аралашыуға өндәү, диалог-фекер алышыу һ.б; төрлө
төрҙәге диалогтың берләшеүен) үҙләштереү;
- төрлө телмәрҙәге аралашыуҙың орфоэпик, лексик, грамматик, хәҙерге башҡорт әҙәби теленең стилистик
нормаларын һәм яҙма телдә төп орфографик һәм пунктуацион ҡағиҙәләрҙе һаҡлау;
- телмәр этикет нормаларын һаҡлап, аралаша алыу

Предмет һөҙөмтәләре
- башҡорт теленең лексикаһы һәм фразеологияһының төп стилистик ресурстарын, башҡорт әҙәби теленең төп
нормаларын, һөйләү этикет нормаларын үҙләштереү;
- телдең төп берәмектәрен, грамматик категорияларын анализлау һәм таныу, тел берәмектәрен аралашыу
шарттарына ярашлы ҡулланыу;
-һүҙгә төрлө анализ төрҙәрен (фонетик, морфематик, һүҙьяһалыш, лексик, морфологик), төп билдә һәм структура
күҙлегенән сығып, күп аспектлы анализ яһау;
- тел-һүрәтләү саралары һәм уларҙы үҙ телмәрендә ҡулланыу;
- башҡорт теленең эстетик функцияһын таныу, матур әҙәбиәт текстарын анализлағанда телмәрҙең эстетик
кимәлен баһалау
9-сыкласҡа планлаштырылған һөҙөмтәләр
Шәхси һөҙөмтәләр.
-шәхестең рухи - әхлаҡи сифаттарын үҫтереү, туған һәм башҡа халыҡтарҙың телдәренә ихтирам тәрбиәләү;
-уҡыусыларҙа әсә теленең һүҙ байлығына һаҡсыл ҡараш тәрбиәләү;
-йәмғиәт тормошонда телдең ролен аңлау;
-туған телдең әһәмиәтен баһаларға өйрәнеү.
- башҡорт телен башҡорт халҡының төп милли-мәҙәни ҡиммәте булараҡ аңлау, интеллектуаль, ижади һәләттәрен
һәм шәхестең мораль-этик сифаттарын үҫтереүҙә башҡорт теленең роле, уның мәктәптә белем алыу процесындағы
әһәмиәтен билдәләү;
Метапредмет һөҙөмтәләре
- уҡыу эшмәкәрлегенең маҡсатын билдәләү һәләтлелеген, хәрәкәттең эҙмә-эҙлелеге, өлгәшелгән һөҙөмтәләрҙе
баһалау һәм уларҙы телдән һәм яҙма формала аныҡ итеп әйтеү;
-тыңлаған йә уҡылған тексты тәҡдим ителгән кимәлдә (план, һөйләү, конспект, аннотация) һөйләй алыу;

-төрлө стилдә һәм жанрҙа, адресланыуға ҡарап һәм аралашыу ситуацияһына ҡарап телдән һәм яҙма текст төҙөй
алыу;
-телдән һәм яҙма формала үҙ фекереңде иркен еткерә белеү, тексты логик яҡтан эҙмә-эҙлекле төҙөү талаптарын
һаҡлау;
-төрлө төрҙәге монологты (хәбәрләү, һүрәтләү, фекер йөрөтөү; төрлө төрҙәге монологтарҙың берләшеүе) һәм
диалог (этикеты һүҙ эсенә алған, диалог-һорашыу, диалог-аралашыуға өндәү, диалог-фекер алышыу һ.б; төрлө
төрҙәге диалогтың берләшеүен) үҙләштереү;
-ғәмәлдә төрлө телмәрҙәге аралашыуҙың орфоэпик, лексик, грамматик, хәҙерге башҡорт әҙәби теленең
стилистик нормаларын һәм яҙма телдә төп орфографик һәм пунктуацион ҡағиҙәләрҙе һаҡлау;
- телмәр этикет нормаларын һаҡлап, аралаша алыу
Предмет һөҙөмтәләре:
- гуманитар фәндәр системаһында башҡорт теленең урынын һәм мәғарифта тулыһынса уның ролен аңлау;
- башҡорт теле тураһында төп фәнни нигеҙҙе үҙләштереү; уның кимәл һәм берәмектәр бәйләнешен аңлау;
- тел ғилеменең төп аңлатмалары: лингвистика һәм уның төп бүлектәре; тел һәм телмәр, телмәр аралашыуы,
һөйләү һәм яҙма телмәр, монолог, диалог һәм уларҙың төрҙәре; аралашыу ситуациялары, фәнни, публицистик, рәсмиэшлекле стилдәр, матур әҙәби тел;
- башҡорт теленең лексикаһы һәм фразеологияһының төп стилистик ресурстарын, башҡорт әҙәби теленең төп
нормаларын, һөйләү этикет нормаларын үҙләштереү;
- телдең төп берәмектәрен, грамматик категорияларын анализлау һәм таныу, тел берәмектәрен аралашыу
шарттарына ярашлы ҡулланыу;
- һүҙгә төрлө анализ төрҙәрен (фонетик, морфематик, һүҙьяһалыш, лексик, морфологик), төп билдә һәм структура
күҙлегенән сығып, күп аспектлы анализ яһау;
- тел-һүрәтләү саралары һәм уларҙы үҙ телмәрендә ҡулланыу;
- башҡорт теленең эстетик функцияһын таныу, матур әҙәбиәт текстарын анализлағанда телмәрҙең эстетик
кимәлен баһалау.

Уҡыу фәненең йөкмәткеһе

№

Тема буйынса төп йөкмәтке

Сәғ.
һаны

Укыу эшмәкәрлегенең төрҙәре

Уҡыусылар эшмәкәрлегенең төп
төрҙәренә характеристика

Әңгәмә.
Индивидуаль
эштәр.
Тикшеренеү эше.
Индивидуаль
эштәр
Күнегеүҙәр
эшләү
Һүҙлектәр менән
эшләү
Эҙләнеү эштәре
башҡарыу

Һүҙҙең морфологик киҫәктәре: тамыр һәм
ялғауҙар. Ҡалын һәм нәҙек ялғауҙар.
Исемдәрҙең һан, килеш менән үҙгәреше,
күплек һәм килеш ялғауҙарының дөрөҫ
яҙылышы. Яңғыҙлыҡ исемдәрҙең дөрөҫ
яҙылышы. Сифат. Дәрәжәләре. Һандарҙың
дөрөҫ яҙылышы. Ҡылымдар, уларҙың
үҙгәреше.

5-се класс
1.

1-4 кластарҙа морфология һәм
орфографиянан үтелгәндәрҙе
ҡабатлау, системалаштырыу,
нығытыу

Синтаксис һәм пунктуация. Телмәр
мәҙәниәте

Синтаксис һәм пунктуация тураһында
тәшәнсә. Һүҙбәйләнеш, Һүҙбәйләнештә
эйәртеүсе һәм эйәреүсе һүҙҙәр. Хәбәр,
һорау,
өндәү,
бойороҡ
һөйләмдәр.
Һүҙлектәр менән Һөйләмдең баш һәм эйәрсән киҫәктәре;
эйә, хәбәр, аныҡлаусы, тултырыусы. Хәл.
Йыйнаҡ һәм тарҡау һөйләмдәр. Тиң
киҫәкле һөйләмдәр. Теркәүесһеҙ һәм
теркәүесле тиң киҫәктәр эргәһендә тыныш
билдәләре. Өндәш һүҙҙәр. Улар эргәһендә
тыныш
билдәләре.
Ҡушма
һөйләм
тураһында төшөнсә. Тура телмәр. Тура
телмәрле һөйләмдә тыныш билдәләре.

Фонетика. Графика. Орфография.
Орфоэпия. Телмәр мәҙәниәте

Лексика. Телмәр мәҙәниәте

Һүҙьяһалыш. Орфография. Телмәр
мәҙәниәте

Морфология. Телмәр мәҙәниәте. Һүҙ
1
төркөмдәре тураһында төшөнсә
1
Үҙ аллы һәм ярҙамсы һүҙҙәр
9
Исем һәм уны телмәрҙә ҡулланыу

Ҡылым

Үтелгәнде ҡабатлау

Диалог. Текст тураһында төшөнсә.
Фонетика тураһында төшөнсә. Телмәр
өндәре. Телмәр ағзалары. Өндәрҙең
яһалышы. Һуҙынҡылар һөм тартынҡылар.
Ҡалын һәм нәҙек һуҙынҡылар. Яңғырау
һәм һаңғырау тартынҡылар. Өн һәм хәреф.
Алфавит. Орфография тураһында төшөнсә.
Ижек, төрҙәре.. Һүҙҙәрҙе юлдан-юлға
күсереү. Баҫым.
Лексика тураһында дөйөм төшөнсә.
Башҡорт теленең һүҙ байлығы. Һүҙлектәр.
Һүҙҙең лексик мәғәнәһе. Тура һәм күсмә
мәғәнәле һүҙҙәр. Синонидар. Антонимдар.
Һүҙлектәр менән Омонимдар.
Тамыр һәм ялғауҙар. Яһаусы һәм
үҙгәртеүсе ялғауҙар. Һүҙьяһалыш. .
Әңгәмә.
Һүҙьяһалыш юлдары. Ҡушма һүҙҙәрҙең
Индивидуаль
дөрөҫ яҙылышы.
эштәр.
Исемдең дөйөм мәғәнәһе. Морфологик
Тикшеренеү эше. билдәләре һәм синтаксик вазифалары.
Индивидуаль
Уртаҡлыҡ
һәм
яңғыҙлыҡ
исемдәр.
эштәр
Уларҙың дөрөҫ яҙылышы. Исемдәрҙең
Күнегеүҙәр
яһалыу юлдары.
эшләү
Ҡылымдың
мәғәнәһе.
Морфологик
Һүҙлектәр менән билдәләре. Үҙ аллы һәм ярҙамсы
эшләү
ҡылымдар. Ҡылымдарҙың яһалыу юлдары.
Эҙләнеү эштәре
Ҡылымдарҙың
затлы
формалары.
Һөйкәлештәре.

6 класс

Әсә теле тураһында әңгәмә
V кл. үтелгәндәрҙе ҡабатлау
Лексика

1
2
8

Исем һәм уны телмәрҙә ҡулланыу

Сифат һәм уны телмәрҙә ҡулланыу

Әңгәмә.
Индивидуаль
эштәр.
Тикшеренеү эше.
Индивидуаль
эштәр
Күнегеүҙәр
эшләү
Һүҙлектәр менән
эшләү
Эҙләнеү эштәре
башҡарыу
Һүҙлектәр менән

Һан һәм уны телмәрҙә ҡулланыу

Алмаш һәм уны телмәрҙә ҡулланыу

Ижади
эшләүГрамматик
анализ яһау
Яҙма эш эшләү
Телмәр үҫтереү

Ҡылым һәм уны телмәрҙә ҡулланыу

Рәүеш һәм уны телмәрҙә ҡулланыу

Килеп сығышы яғынан башҡорт теленең
һүҙлек составы. Башҡорт әҙәби теленең
дөйөм ҡулланылышлы һүҙҙәре. Нығынған
һүҙбәйләнештәр.
Килеп сығышы яғынан башҡорт теленең
һүҙлек составы. Башҡорт әҙәби теленең
дөйөм ҡулланылышлы һүҙҙәре. Нығынған
һүҙбәйләнештәр.
Сифаттың
мәғәнәһе,
морфологик
билдәләре,
синтаксик
вазифаһы.
Сифаттарҙың яһалыу юлдары. Төп һәм
шартлы сифаттар.
Һандың мәғәнәһе, морфологик билдәләре,
һөйләмдәге вазифалары.Ябай һәм ҡушма
һандар. Уларҙың дөрөҫ яҙылышы. Һан
төркөмсәләре.
Алмаштың телмәрҙә үтәгән вазифаһы,
мәғәнә
үҙенсәлектәре,
грамматик
билдәләре.
Алмаш
төркөмсәләре.
Алмаштың һан һәм килеш менән үҙгәреүе.
Ҡылым төркөмсәләре. Ҡылым
йүнәлештәре.
Рәүеш тураһында төшөнсә: белдергән
мәғәнәһе,
морфологик
билдәләре.
Синтаксик
вазифалары.
Рәүеш

Теркәүестәр

10. Бәйләүестәр

11. Киҫәксәләр

12. Мөнәсәбәт һүҙҙәр
13. Ымлыҡтар

3
2

14. Бөтә үтелгәндәрҙе ҡабатлау

Ижади
төркөмсәләре, яһалышы.
эшләү.Грамматик Теркәүестәр һәм уларҙың телмәрҙәге
анализ яһау
функцияһы. Теркәүестәрҙең бүленеше.
Бәйләүестәрҙең телмәрҙәге вазифаһы.
Яҙма эш эшләү
Уларҙың бүленеше.
Телмәр үҫтереү
Киҫәксәләрҙең морфологик билдәләре,
телмәрҙәге вазифаһы.
Киҫәксәләрҙең
Грамматик
бүленеше.
анализ яһау
Мөнәсәбәт һүҙҙәр тураһында төшөнсә.
Ымлыҡтар тураһында төшөнсә, уларҙың
морфологик
һыҙаттары,
телмәрҙәге
Грамматик
вазифаһы. Төрҙәре.
анализ яһау

7-се класс
Тел тураһында әңгәмә . Лексика,
фонетика, морфология, орфография
буйынса үтелгәндәрҙе ҡабатлау .
Синтаксис һәм пунктуация,
һүҙбәйләнеш, һөйләм, текст, һөйләмдә
һүҙҙәр бәйләнеше

Ике составлы ябай һөйләмдәр

Бер составлы һөйләмдәр

Тулы һәм кәм һөйләмдәр

1.
2.
3.

Һүҙбәйләнеш, уның һөйләмдән айырмаһы,
һүҙбәйләнештәрҙең төрҙәре тураһында
төшөнсә. Һүҙбәйләнеш һәм ҡушма һүҙ.
Һүҙбәйләнештәрҙә баҫым.
Һөйләмдәге
һүҙҙәр араһында теҙмә һәм эйәртеүле
бәйләнеш. Эйәртеүле бәйләнештәрҙең
төрҙәре;
башҡарылыу,йәнәшәлек,
һөйкәлеү,
эйә менән хәбәр араһында
ярашыу бәйләнеше. Текст, уның өлөштәре.
Ике составлы һөйләмдәр тураһында
төшөнс
ә. Һөйләмдең баш киҫәктәое.
Эйәнең ябай һәм ҡушма һүҙҙәрҙән килеүе.
Ябай һәм ҡушма хәбәр. Эйә менән хәбәр
араһында һыҙыҡ. Ҡушма хәбәрҙәр. Тиң
һәм тиң булмаған аныҡлаусылар. Улар
эргәһендә тыныш билдәләре. Өҫтәлмәлек.
Улар эргәһендә тыныш билдәләре. Тура
һәм ситләтелгән тултырыусы.

Синтаксик
анализ яһау

Бер составлы һөйләмдәр тураһында
төшөнсә. Бер составлы һөйләмдәрҙең
төрҙәре. Кәм һөйләмдәр.
Тулы һәм кәм һөйләмдәр тураһында
төшөнсә, кәм һөйләмдәрҙең айырмаһы

Тиң киҫәкле һөйләмдәр

.
Һөйләмдең айырымланған эйәрсән
киҫәктәре

Өндәш һүҙе, инеш һүҙе, инеш һөйләме
һәм ымлыҡтары булған һөйләмдәр

10. Тура һәм ситләтелгән телмәр

11. 5-7 кластарҙа үтелгәндәрҙе ҡабатлау

Әңгәмә.
Индивидуаль
эштәр.
Тикшеренеү эше.
Индивидуаль
эштәр
Күнегеүҙәр
эшләү
Һүҙлектәр менән
эшләү
Эҙләнеү эштәре
башҡарыу
Әңгәмә.
Индивидуаль
эштәр.
Тикшеренеү эше.
Индивидуаль
эштәр
Күнегеүҙәр
эшләү
Һүҙлектәр менән
эшләү
Эҙләнеү эштәре
башҡарыу

Интонация менән бәйләнеп килгән тиң
киҫәктәр, теркәүестәр менән бәйләнеп
килгән тиң киҫәктәр. Улар араһында
тыныш билдәләре. Тиң киҫәктәр эргәһендә
дөйөмләштереүсе һүҙҙәр. Улар эргәһендә
тыныш билдәләре.
Айырымланыу тураһында төшөнсә.
Эйәрсән киҫәктәрҙең айырымланыуы.
Улар эргәһендә тыныш билдәләре. Хәл
әйтемдәре эргәһендә тыныш билдәләре.
Айырымланған эйәрсән киҫәктәр менән
айырымланған хәл араһында оҡшашлыҡ
һәм айырма.
Өндәш һүҙҙәр. Өндәш һүҙҙәрҙең мәғәнәүи
үҙенсәлектәре,
уларҙың
һөйләмдәге
урыны. Өндәш һүҙҙәр янында тыныш
билдәләре.Инеш һүҙле, инеш һөйләмле
һөйләмдәр.
Ымлыҡтар. . Улар эргәһендә тыныш
билдәләре.
Тура телмәр. Тура телмәр эсендә автор
һүҙҙәре.
Тура
телмәрле
һөйләмдәр
эргәһендә тыныш билдәләре. Ситләтелгән
телмәр, уның тура телмәрҙән айырмаһы.
Цитата. Уның янында тыныш билдәләре.
Диалог.

8-се класс

Синтаксис
буйынса
үтелгәндәрҙе 4
ҡабатлау
8
Теҙмә ҡушма һөйләмдәр

Эйәртеүле ҡушма һөйләмдәр

.
Ҡатмарлы синтаксик төҙөлмәләр

Синтаксик
анализ яһау

Теркәүесһеҙ теҙмә ҡушма һөйләмдәр
тураһында дөйөм төшөнсә, уларҙа тыныш
билдәләре. Теркәүесле теҙмә ҡушма
һөйләмдәр тураһында дөйөм төшөнсә,
уларҙа тыныш билдәләре
Теркәүесле һәм теркәүесһеҙ теҙмә ҡушма
һөйләмдәрҙе дөрөҫ интонация менән уҡыу
, уларҙы һөйләү һәм яҙма телмәрҙә
ҡулланыу күнекмәләрен үҫтереү.
Баш һәм эйәрсән һөйләмдәр. Эйәрсән
һөйләмдәрҙең баш һөйләмгә бәйләнеп
килеү ысулдары; 1) теркәүестәр 2)
бәйләүестәр
3) килеш ялғауҙары
4)
интонация 5) мөнәсәбәт һүҙҙәр
Эйәрсән һөйләмдәрҙең төрҙәре. Улар
эргәһендә тыныш билдәләре. Эйә, хәбәр,
аныҡлаусы, тултырыусы эйәрсән
һөйләмдәр. Хәл һөйләмдәр – ваҡыт, урын,
рәүеш, күләм-дәрәжә, маҡсат, сәбәп, шарт
һәм кире эйәрсән һөйләмдәр
Күп
эйәрсәнле
ҡушма
һөйләмдәр
тураһында дөйөм төшөнсә. Күп эйәрсәнле
ҡушма һөйләмдәрҙә тыныш билдәләре.
Ҡатнаш ҡушма һөйләмдәр тураһында
дөйөм төшөнсә. Ҡатнаш
ҡушма

һөйләмдәрҙә тыныш билдәләре. Теҙем
тураһында дөйөм төшөнсә. Уларҙың
стилистик роле.
5.

Тыныш билдәләренең ҡуйылышы

Үткәндәрҙе дөйөмләштереп ҡабатлау

9-сы класс

Тел тураһында дөйөм төшөнсә

Башҡорт әҙәби теленең стилдәре

Һүрәтләү саралары

Ижади эш

Йәмғиәт тормошонда телдең роле. Тел –
үҫә барыусы ижтимағи күренеш. Башҡорт
теле – башҡорт халҡының милли теле.
Башҡорт әҙәби теле. Башҡа ҡәрҙәш төрки
телдәр араһында башҡорт теленең урыны.
Әҙәби тел һәм диалект тураһында дөйөм
төшөнсә. Башҡорт теленең диалекттары.
Башҡорт әҙәби теле һәм уның үҫеше. Ике
теллелек
Стилистика тураһында дөйөм төшөнсә.
Әҙәби телдең стилдәре:йәнле һөйләү
стиле, фәнни, рәсми (эш ҡағыҙҙары) ,
эпистоляр(хаттар), публицистик
стилдәр,күркәм (художестволы) әҙәбиәт
стиле. Уларҙың төп үҙенсәлектәре
Һүрәтләү саралары – күркәм әҙәбиәт стиле
саралары. Эпитет, сағыштырыу, метафора,
лексик һәм грамматик синонимдар

Фонетиканың төп төшөнсәләре. Телмәр
Әңгәмә.
өндәренең
яһалышы.
Графика
һәм
Индивидуаль
алфавит. Башҡорт теленең алфавиты.
эштәр.
Башҡорт яҙыуы тарихынан ҡыҫҡаса
Тикшеренеү эше. мәғлүмәттәр. Һуҙынҡы өндәр. Тартынҡы
Индивидуаль
өндәр. Тартынҡы өндәрҙең сиратлашыуы.
эштәр
Сингармонизм.
Ассимиляция.
Күнегеүҙәр
Диссимиляция. Һүҙҙең баҫымы. Орфоэпия
эшләү
һәм
орфография.
Орфографияның
Һүҙлектәр менән принциптары.
эшләү
Лексиканың төп төшөнсәләре. Башҡорт
Эҙләнеү эштәре
теленеңһүҙлек составы, уныңүҫә барыуы
башҡарыу
һәм байыуы. Хәҙерге осорҙа башҡорт теле
лексикаһының үҫеү юлдары. Башҡорт теле
лексикаһының стилистик бүленеше. Төрлө
ҡатлам лексик берәмектәрҙең ҡулланыу
үҙенсәлнктәре.
Башҡорт
теленең
фразеологияһының үҫеүе һәм байыуының
сығанаҡтары.
Телмәрҙә
фразеологик
берәмектәрҙе
ҡулланыу.
Аңлатмалы
һүҙлек һәм уның төрҙәре.

Ижади
эшләүГрамматик
анализ яһау

V-IX кластарҙа үтелгәндәрҙе ҡабатлау
һәм системаға һалыу.
Фонетика. Графика. Орфоэпия.
3
Орфография.

Лексика

Һүҙҙең төҙөлөшө һәм һүҙьяһалыш.
Морфология.

Яҙма эш эшләү

Тамыр һүҙһәм яһалма һүҙ. Һүҙһәм форма
яһаусы ялғауҙар. Һүҙүҙгәртеүсе ялғауҙар.
Ҡайһы бер ялғауҙарҙың күп мәғәнәлеге,
омоним ялғауҙар. Һүҙҙең яһалыу юлдары.

Телмәр үҫтереү

Синтаксис һәм пунктуация

Синтаксик һәм
пунктуацион
анализ

Һүҙҙәрҙе
составы,
яһалышы
һәм
этимологик яҡтан анализлау.Этимологик,
һүҙьяһалыш һүҙлектәре.Хәҙерге башҡорт
телендәһүҙ
төркөмдәре
системаһы.
Һүҙҙәрҙе һүҙ төркөмдәренә бүлеүҙең
принциптары. Телмәрҙәүҙ аллы һәм
ярҙамсы
төркөмдәренең роле. Һүҙҙең
грамматик мәғәнәһе. Һүҙ төркөмдәренең
төп категориялары. Һан, эйәлек заты,
хәбәрлек заты, килеш. Килештәрҙең
мәғәнәләре.
Башҡорт
телендә
ҡылымдарҙың төрҙәре. Һөйкәлеш, зат,
заман категорияларының һөйләмдәрҙе
төҙөүҙәге
роле.
Алмаштарҙың
,
рәүештәрҙең телмәрҙәге роле. Башҡорт
телендә ярҙамсы һүҙҙәрҙең составы һәм
урыны. Һүҙҙәрҙең бер һүҙ төркөмөнән
икенсеһенә күсеүе.
Синтаксистың төп берәмектәре. Хәҙерге
башҡорт теленеңһүҙбәйләнештәр һәм
һөйләмдәр системаһы. Синтаксиста теҙмә
һәм эйәртеүле бәйләнештең төрҙәре,
ысулдары.
Синтаксик
сараларҙың
синонимия һәм уларҙың стилистик
биҙәктәре. Башҡорт телендә тыныш
билдәләренең
системаһы
һәм
уны
ҡабатлау

Тематик планлаштырыу
Бүлектәр

5 кл.

6 кл.
7 кл.

1. Телмәр һәм аралашыу телмәре

8 кл.

1
1

2. Телмәр эшмәкәрлеге

9 кл.

1
4

3. Текст

3
2

4. Телдең функциональ төрлөлөгө
5. Тел тураһындадөйөмбелешмә

1
1

6. Фонетика һәм орфоэпия

19
1

7. Графика

3
1

4
2

8. Морфемика һәм һүҙьяһалыш
9. Лексикология һәм фразеология
10. Морфология
11. Синтаксис

5
7
31
21

12.Дөрөҫ яҙыу: орфография һәм пунктуация 4
13. Тел һәм мәҙәниәт

12
1

83
2
60

15
2

Телмәр үҫтереү

15. Бөтәһе

105

РП Башкирский язык 5-9 класс

Рабочие программы НОО